Z informacji, które do mnie docierają wynika, że ogromnie interesuje Was temat wpływu rozdzielności majątkowej na dziedziczenie i ogólnie wszystko, co dotyczy spadku, zachowku. I zastanawiam się jak ugryźć ten zawiły i obszerny temat, by przedstawić go Tobie w miarę krótko. No nic. Spróbuję. Siłą rzeczy jest to tylko ABC i wielu kwestii, mogących mieć wpływ na dziedziczenie czy zachowek, nie uda mi się w tym wpisie poruszyć.
A więc:
Rozdzielność majątkowa w żaden sposób nie wpływa na dziedziczenie. Ma ona znaczenie tylko i wyłącznie za życia. Po śmierci małżonka dziedziczenie odbywa się na zasadach ogólnych, niezależnie od tego, czy była intercyza czy nie. Czyli w skład masy spadkowej po małżonku wchodzi wszystko to co posiadał za życia, zarówno aktywa jak i długi ! Do spadku wchodzi cały majątek osobisty (odrębny) małżonka. Czyli również to, co sam kiedyś odziedziczył lub dostał w darowiźnie tylko na swoje nazwisko.
Co to znaczy „na zasadach ogólnych”? To znaczy, że dziedziczenie może odbywać się albo z testamentu albo z ustawy. KAŻDY ma prawo spisać testament i spadek przekazać dowolnej osobie. Takie prawo masz również Ty i Twój małżonek. Co to oznacza? Oznacza to, że małżonek nie ma żadnej gwarancji, że otrzyma spadek, niezależnie od tego czy ma rozdzielność czy wspólność majątkową. Takiej gwarancji nie mają także dzieci.
Może się więc okazać, że Twój małżonek sporządził testament i zapisał spadek przyjacielowi, przyjaciółce, bratu, siostrze, fundacji …….. itp. itd. Często testamenty spisywane są na rzecz dziecka z poprzedniego małżeństwa, jeśli w kolejnym małżeństwie nie ma wspólnych dzieci. Wówczas małżonek nie dziedziczy.
Co wtedy ?
Wtedy małżonkowi przysługuje prawo do zachowku – instytucji wyjątkowo kontrowersyjnej. Prawo do zachowku przysługuje także pominiętym w testamencie dzieciom zmarłego a także jego rodzicom, jeśli nie ma dzieci. Prawo to polega na możliwości żądania od spadkobiercy zapłaty określonej sumy pieniędzy. I nie są to kwoty na otarcie łez !!! Czasami potrafią spadkobiercę doprowadzić do ruiny (możesz o tym więcej poczytać w komentarzach pod wpisem dotyczącym zasad dziedziczenia w małżeństwach bezdzietnych ).
Precyzyjne obliczenie zachowku jest czasem skomplikowane. Ale skrótowo i generalnie mówiąc zachowek wynosi ½ wartości spadku, którą byś otrzymał, gdybyś normalnie dziedziczył z ustawy. Ułamek ten jest jeszcze wyższy dla osób trwale niezdolnych do pracy i małoletnich – wynosi 2/3. Dodatkowo, wartość spadku podwyższana jest o niektóre darowizny dokonane przez zmarłego za życia.
NAJPROSTSZY PRZYKŁAD:
Masz dwoje dzieci i rozdzielność majątkową. Zmarły małżonek miał dom o wartości 600 000 zł. Spadek zapisał przyjaciółce, z którą żył w nieformalnym związku. Gdyby nie było testamentu, małżonek i dwoje dzieci odziedziczyliby po 1/3 spadku, czyli przeliczając na pieniądze po 200 000 zł każdy. Zachowek wynosi ½ tego co by dziedziczyli, a więc przypada 100 000 zł dla każdego. Jeśli wszyscy wystąpią z pozwem o zachowek , to przyjaciółka musi wypłacić im w sumie 300 000 zł. A nawet więcej, jeśli któraś z osób uprawnionych do zachowku jest trwale niezdolna do pracy lub małoletnia. A nawet jeszcze więcej, gdy spadkodawca za życia rozdał część majątku w postaci darowizn. Dlaczego? Bo jak wspomniałam, wartość tych darowizn dolicza się do spadku i dopiero od tej sumy oblicza się zachowek.
UWAGA 1: W sytuacji, gdy osoba uprawniona do zachowku, otrzymała już jakiś majątek od spadkodawcy, to wartość tego majątku zalicza się na należny zachowek. Osoba taka może więc tylko żądać uzupełnienia zachowku.
UWAGA 2: Zasadniczo roszczenia o wypłatę zachowku przedawniają się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu, a w niektórych przypadkach w ciągu 5 lat od śmierci spadkodawcy. Do ogłoszenia testamentu dochodzi najczęściej na rozprawie sądowej w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku. Czasem testament ogłaszany jest u notariusza…. Ale: Do 23 października 2011 okres przedawnienia roszczenia o zachowek wynosił 3 lata. Termin 5 letni stosuje się tylko i wyłącznie do roszczeń, które nie były jeszcze przedawnione w dniu 23 października 2011 r. W praktyce może się zdarzyć, że o zachowek można wystąpić również po upływie tych 5 lat. Zobacz kiedy naprawdę przedawnia się prawo do zachowku.
Czy spadkodawca może coś zrobić by wskazany w testamencie spadkobierca nie musiał wypłacać zachowku? Zobacz jak można uniknąć zachowku.
Czy udało się krótko ? Krócej nie potrafię 🙂
Więcej informacji o zachowku znajdziesz na moim blogu spadkowym www.spadek-blog.pl
______________________________________________________
Jeśli chciałabyś/chciałbyś omówić, skonsultować swoją indywidualną sprawę, zapraszam Cię do prowadzonej przeze mnie Kancelarii Prawnej Family Consulting Center . Stosunki rodzinne i majątkowe są często skomplikowane. Dlatego, gdy masz jakiekolwiek kłopoty lub wątpliwości, nie zwlekaj z ich konsultacją. Pomogę Ci zrozumieć sytuację prawną, w której się znalazłaś/znalazłeś lub w której możesz się znaleźć. Pozwoli Ci to na podejmowanie świadomych, najlepszych dla Ciebie decyzji.
{ 29 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Aniu
Jak zwykle konkretnie I na temat!
Gratuluje 🙂
Tak… Zachowek to skomplikowana sprawa. Trudno przekazać złożoność sytuacji w krótkim wpisie i na pewno będą jeszcze dalsze. To pewne zaskoczenie dla małżonków, że rozdzielność majątkowa nie ma znaczenia dla dziedziczenia, ale jest dokładnie tak, jak pisze Pani Mecenas. Uzupełniająco (zachowek to moja „ulubiona choroba” :-)) mogę zaprosić do przeczytania moich wpisów: http://blog.kancelariaswaczyna.pl/2011/05/13/zachowek-%E2%80%93-przedawnienie-roszczen/ i http://blog.kancelariaswaczyna.pl/2011/03/13/zachowek-przy-dziedziczeniu-ustawowym/
czy najprostszy przykład jest poprawny?
podobno małżonkowi należy się minimum 1/4 wartości spadku,
gdyby dzieci było więcej np. 5 to mąż otrzyma dużo wiekszy zachowek niż dzieci
Przykład jest poprawny. W przykładzie małżonek ma więcej niż 1/4, ma 1/3. Nie zrozumiałam Pana wątpliwości z zachowkiem dla męża. Mąż w naszym przykładzie już nie żyje.
Pozdrawiam.
Anna Tarczyńska
Przepraszam za niefortunne pierwsze zdanie. Oczywiście przykład jest poprawny!! Chodziło mi o to, że gdyby 4 zdanie przykładu zawierało treść :
Gdyby nie było testamentu, małżonek i czworo dzieci odziedziczyliby po 1/5 spadku, czyli przeliczając na pieniądze po 125 000 zł każdy.
To czy byłoby to zdanie prawdziwe?
Czy też na mocy art 931kc żyjący wpółmałżonek otrzyma 1/4 spadku, a z pozostałej części dzieci po 1/4 reszty, czyli po 3/16 całości spadku? Oczywiście zachowek byłby połową tych ułamków.
Gratuluję wspaniałego blogu !!
pozdrawiam
Jest dokładnie tak jak Pan pisze. Przy 4 dzieci żona dziedziczy 1/4 a pozostałe 3/4 dzieli sie na ilość dzieci. W Pana przykładzie będzie to 3/16 a zachowek to połowa tego. Pozdrawiam 8)
Pani mecenas bardzo proszę o opinię Pani.
Czy wystąpić o rozdzielność majątkową z mężem który zaciąga rózne zobowiązania finansowe bez mojej wiedzy. Jednocześnie nie wiem dla kogo i na jaki cel są one zaciągane bo nie są to środki ani dla domu ani dla firmy, której zobowiązania znam doskonale bo prowadzę jej finanse.Chciałabym coś uratować dla dzieci z naszego 35 letniego dorobku, i nie wiem czy rozdzielność będzie jakimś rozwiązaniem, czy czasem nie będzie tak że po jej wprowadzeniu będzie zaciągał zobowiązania bez żadnego skrępowania, a ich ewentualna windykacja i tak dotyczyć będzie naszego wspólnego majątku. A czy nie uratuje naszej sytuacji przepisanie tego co posiadamy na dzieci i dopiero wtedy rozdzielność majątkowa???
Proszę uprzejmie o Pani opinię.Dziękuję
Pani Basiu, dziękuję za komentarz. Wygląda na to, że potrzebuje Pani porady prawnej w dość zawiłych sprawach majątkowych. Nie jestem jej w stanie udzielić na łamach tego bloga, bez ustalenia szeregu dodatkowych kwestii.
Masakra, wkrótce wstąpię w związek małżeński z obywatelem Finlandii i jestem załamana tymi wszystkimi dokumentami… Planujemy podpisać całkowitą rozdzielność majątkową ( póki co zamieszkiwać będziemy w PL) ale zdaję sobie sprawę, że jeśli wyjedziemy do kraju ojczystego przyszłego małżonka prawdopodobnie trzeba będzie spisać w/w umowę ponownie…
@Patogen
To nie jest tak, że można sobie spisywać intercyzy w zależności od kraju, w któym się jest. Ułożenie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami z różnych państw, wymaga szczególnej uwagi i znajomości prawa międzynarodowego prywatnego.
hmm do ślubu coraz bliżej a my nadal nie wiemy jak to ugryźć- wg notariusza oraz doradcy w sprawach UE spisanie tego dokumentu powinno podlegać pod prawo państwa w którym aktualnie mieszkamy… :/
Witam. Jesli to możliwe to może ktoś mi powie co zrobić.
Mąż ma dziecko z poprzedniego małżeństwa i my razem mamy jedno dziecko. Chcielibyśmy aby tamto dziecko z poprzedniego związku nic nie odziedziczylo. Bo dlaczego tym bardziej że to nasz dorobek wspólny a syn z poprzedniego małżeństwa nie szuka z mężem kontaktu. OdchodZąc z tego świata nie chciałabym aby moje nasze dziecko uzeralo się z tamtym który do nauki ani pracy nie jest chętny.
Czy zapisanie naszego dorobku na mnie wykluczy tamto dziecko? Czy wchodzi w grę rozwód i zostawia mi mąż wszystko?
Czy jakieś inne rozwiazanie może jest.
Witam
Mój mąż na córkę z poprzedniego małżeństwa. Po rozwodzie zostawił 1 żonie i córce mieszkanie po swojej babci, ale nie własnościowe i oprócz rzeczy osobistych nic nie zabrał z mieszkania. Po zawarciu 2 małżeństwa ze mną, zamieszkaliśmy w domu moich rodziców, wzieliśmy kredyt na rozbudowe domu. Mamy 2 dzieci. Rodzice teraz myśla nad przepisaniem mi ( lub nam domu). Mam pytanie czy nasze wspólne dzieci, w przyszłości gdy napiszemy na nich testament bedą musiały wypłacić zachowek córce męża z 1 małżeństwa?
Pani Barbaro, tego rodzaju sprawa wymaga analizy. Zapraszam na indywidualną konsultację. Szczegóły znajdzie Pani klikając na różową ikonę „porady prawne”.
Moi rodzice mają podpisaną intercyzę i teraz chcą wziąć rozwód. Ja i mój brat nie jesteśmy jeszcze pełnoletni, jeśli zostalibyśmy z mamą to nie mamy później prawa do zachowku po tacie? A jeśli któreś z nich weźmie ślub po raz drugi? Jakie my-jako dzieci mamy prawa do ich majątku?
Pani Natalio, jako dzieci jesteście ustawowymi spadkobiercami każdego z rodziców. Po prostu dziedziczycie po nich niezależnie czy są małżeństwem czy po rozwodzie. Jeśli natomiast któreś z rodziców zapisałoby swój majątek w testamencie na kogoś innego (lub dokonało darowizn), to wówczas jako dzieci – macie prawo do zachowku.
Pani mecenas proszę o pomoc .
15 lat temu zmarł ojciec mojego męża, po jakimś czasie odbyła się sprawa sądowa na której spadek po nim przeszedl na zonę w 6/24 i sześcioro dzieci odziedziczyło po 3/24. Wchodzący w skład masy spatkowej udział w gospodarstwie rolnym nabyli żona w 1/3 i dwójka dzieci po 1/3.( jedno bylo niepełnoletnie drugie jest niepełnosprawne)
Czy z tego wynika że reszta rodzeństwa nic nie dostała ? O co w tym chodzi.
Pani Beato, bez szczegółowej analizy sprawy nie jestem w stanie nic Pani podpowiedzieć.
Witam, mam małe pytanko. Jesteśmy małżeństwem od kilku miesięcy teraz rodzice męża spisują testament w którym dom przepisują na męża. Ten dom remontujemy razem już teraz. Czy po śmierci męża będę miała jakiekolwiek prawa do niego a nawet za życia męża jeszcze ? Jesteśmy oboje tu zameldowani. Dodam, jeszcze że jestem w ciąży.
Pani Paullo, dom nabyty przez męża w spadku po rodzicach wejdzie do jego majątku osobistego. Nie będzie Pani jego właścicielką ani współwłaścicielką. Oczywiście mąż za życia może darować Pani część udziału w swoim domu, ewentualnie rozszerzyć wspólność majątkową na rzeczy, które nabędzie w spadku po swoich rodzicach.
Po śmierci męża dom wejdzie w skład spadku i przypadnie tym osobom, które będą spadkobiercami. Nie wiem czy będzie Pani spadkobiercą, bo to zależy od Pani męża. Żona należy do spadkobierców ustawowych i dziedziczy wraz z dziećmi wówczas, gdy mąż nie sporządził testamentu i nie „przepisał” majątku na kogoś innego.
Witam,mam pytanko.Jestem w nieformalnym zwiazku z kobieta i spodziewamy sie dziecka.Moja partnerka posiada juz jedno dziecko z poprzedniego zwiazku.Chcialbym odziedziczyc po rodzicach czesc ich majatku,ale ze wzgledu na obecna sytuacje i przez to ze nie ufaja mojej partnerce nie chca tego uczynic.Czy gdybym mial z nia intercyze to calosc „mojego majatku+ majatku rodzicow” bedzie sie nalezec ewentualnie mojemu dziecku tylko czy tez mojej partnerce i ewentualnie jeszcze cos jej dziecku z innego zwiazku?
Panie Jacku, zaprszam na indywidualną konsultację. Szczegóły po kliknięciu różowej ikony „porady prawne”
Witam
Mam rozdzielność majątkowa. Mąż w ramach rozliczenia zobowiązań przekaże mi środki zgromadzone na koncie swojego funduszu PPE (trzeci filar). Czy otrzymane pieniądze podlegają opodatkowaniu lub innym zobowiązaniom np. ZUS … ?
Pani mecenas proszę o pomoc.
W wyniku rozdzielności majątkowej przekazałem swojej żonie część środków zgromadzonych w PPE jednego z Funduszy Inwestycyjnych.W wyniku umów częściowego podziału majątku fundusz realizował tzw.wypłaty transferowe na konta współmałżonków.
Z tej formy skorzystała część pracowników już od zeszłego roku do 24 marca 2014.W tym to dniu Fundusz wstrzymał wypłaty /w tym również moją/ powołując się na niespójność w tym zakresie. Co mogę dalej zrobić? Będę wdzięczny za pomoc.
Panie Krzysztofie, trudno mi się odnieść do sprawy nie znając szczegółów.
Mam pytanko. Jesten po rozwodzie 10 lat. Ja z 2 dorosłych dzieci wyprowadziłam się. Mamy wspólność majątkową (dom + gospodarstwo małe z czego mąż sam czerpie zyski i tam mieszka). Teraz mąż żeni się. Co ja powinnam zrobić, żeby czegoś nie stracić?? intercyzę? podzia majątku?…. lub…? .skoro dochodzi 2-ga żona??
Pani Jagodo, nie udzielam konsultacji prawnych na blogu. Po kliknięciu na ikonę „porady prawne” uzyska Pani informację w jaki sposób uzyskać poradę.
pisze pani ze intercyza nie zwalnia z zachowku ale co z dziecmi zmarłego z poprzedniego małżenstwa czy takie mają prawa
Pani Jolanto, nie rozumiem Pani pytania. Jeśli poszukuje Pani więcej informacji o zachowku, zapraszam na mój blog spadkowy http://spadek-blog.pl/category/zachowek/
{ 4 trackbacki }